MAKALELER

DİL VE KONUŞMA TERAPİSTİ KİMDİR ?

Dil ve konuşma bozuklukları bireyin yaşamını önemli derecede etkilemesine karşın erken teşhis ve uygun müdahaleler ile bireyin yaşamındaki olumsuz etkileri azaltılabilir. Doğru tanı ve uygun müdahale uzman olmayı gerektirir. Dil ve konuşma terapisti dil, konuşma, ses, yutkunma ve iletişim bozuklukları konusunda eğitim almış uzman kişidir.
Dil ve konuşma terapisti insan iletişimi, gelişimi ve bozukluklarının önlenmesi, tanılanması, değerlendirilmesi, terapisi, yönetimi ile uğraşan bağımsız bir meslek grubu üyesidir. Bu bağlamda klinik ve eğitsel programlar hazırlar, geliştirir; terapi programlarını uygular, elde edilen sonuçları değerlendirir, ailelere ve ilgili meslek gruplarına danışmanlık yapar. Meslek ünvanı için değişik ülkelerde farklı isimler kullanılmaktadır. (dil ve konuşma terapisti, dil ve konuşma pataloğu, logoped v.b ).

Ülkemizde daha çok kullanılan dil ve konuşma bozukluğu uzmanı ve/veya dil ve konuşma terapisti / pataloğudur.
Ülkemizde dil ve konuşma terapistliği mesleği yeni gelişmekte olan bir meslektir.
Türkiye’de uluslararası görev tanımlarına uygun unvana sahip çok az terapist bulunmaktadır. Ülkemizde bu alanla ilgili olarak Anadolu Üniversitesi’nde açılan “Dil ve Konuşma Terapistliği Anabilim Dalında” yüksek lisans ve doktora düzeyinde eğitim verilmektedir.

Dil ve Konuşma Terapistinin Hizmet Alanları Nelerdir ?
 
Dil ve konuşma terapistleri, bireylerin etkili iletişim becerileri oluşturmalarına yardımcı olmak amacı ile çeşitli alanlarda hizmet verir. Bunlar;
1 - Bireylerin iletişiminin etkililiğini arttırmak. Sözel olmayan iletişim gibi günlük iletişim becerilerini geliştirmek
2 - İleri düzeyde konuşma sorunu olan bireyler için destekleyici ve alternatif iletişim sistemlerini değerlendirmek, seçmek ve geliştirmek
3 - Sesbilgisel problemi ve sesletim bozukluğu olan bireylere konuşma seslerinin uygun üretimini öğretmek
4 - Kekemeliği olan bireylerin daha akıcı konuşmasını sağlamak
5 - Sesi ile ilgili problem yaşayan kişilerin tedavisini yapmak
6 - Afazik bireylere dil ve konuşma becerilerini tekrar öğrenmesi için yardımcı olmak
7 - Bir hastalık, cerrahi müdahale, felç ya da yaralanma sonucu yutma sorunu yaşayan bireylere yardımcı olmak
8 - Dil ve konuşma bozukluklarını önleme yolları ile ilgili topluma ve bireylere önerilerde bulunmak

Dil ve konuşma terapistliği ülkemizde çok yeni bir çalışma alanı olmasının yanında özel eğitim alanında önemli bir eksikliği doldurmuştur. Özel eğitim, Dil ve konuşma terapisinin çalışma alanının küçük bir bölümünü oluşturmasına rağmen özel eğitime ihtiyaç duyan çocukların çoğunluğunun dil ve konuşma problemleri vardır. Özel eğitime ihtiyaç duyan çocuklarda gecikmiş dil ve konuşma, iletişimi başlatma,sürdürme ve sonlandırma problemleri, artikülasyon problemi, akıcı konuşma problemleri sıklıkla karşılaşılabilir. Özel eğitim alanında konuşma terapisinin nerede başladığı ve nerede bittiği çok iyi belirlenmelidir. Bu nedenle çocukların dil ve konuşma becerileri mutlaka bir uzman konuşma terapisti tarafından yapılmalıdır. Özel eğitim gerektiren bireyin diğer gelişim alanlarının da geri takip etmesi nedeniyle değerlendirme daha kompleks hale dönüşür. Bu nedenle eğitim iyi bir değerlendirme sonrasında ekip olarak devam edilmeli. Bu ekipte dil ve konuşma terapistinin dışında özel eğitim öğretmeni,çocuk gelişimi uzmanı, işitme engelliler öğretmeni, psikolog,fizyoterapist ve doktor olabilir.



Ekleyen:

AYLE AĞDUK KILIÇ